بخش دوم- جنگ تحمیلی
یامین پورمجری برنامه دراین بخش علیرغم اینکه بهانه دعوت ازشمخانی راروزسوم خرداد وآزادی خرمشهرعنوان کرده بود ولی چندین هدف راجهت مشروعیت بخشیدن به مواضع اقتدارگرایان درخصوص جنبش سبزوگره زدن مواضع سران آن با جنگ دنبال می کرد که دراین برنامه نه تنهابه اهداف خودنرسید بلکه پاسخهای شمخانی خلاف آن ادعاهارا ثابت کرده بلکه تابوی عدم حق اظهارنظردرمورد جنگ (بجزمدیحه سرایی ودفاع شعاری ازآن) رانیزشکست.
مصاحبه ودرواقع مناظره فوق نشان داد که دارودسته کودتاچیان علاوه براستفاده ابزاری ازتمام نمادهای دینی، مذهبی، ملی، منطقه ای وبومی حتی از فداکردن جنگ تحمیلی نیزبرای رسیدن به اهداف خود ابایی ندارند وبرای نجات خودازمهلکه خودساخته چون غریقی در حال مرگ نومیدانه به هرحشیشی دست می زنند
علی ایحال ضمن تاکیدبراین امرکه مواضع شمخانی درموردجنگ دارای برخی تفاوت های اساسی بانظراینجانب بوده که درفرصت ومناسبتی دیگربه آن خواهم پرداخت برای اینکه دستاوردهای این مصاحبه رابرای جنبش اصلاحی ایران ببینیم کافیست به سایتهای دست راستی ومواضع افراطیونی نظیردکترحسن عباسی دراین خصوص مراجعه شود. رجاء نیوزکه اتفاقاخود متعلق به یامین پورمجری افراطی برنامه دیروز، امروزوفردامی باشد جایگاه شمخانی رادرجبهه اصلاحات ارتقاء درجه داده ووی راهمپای موسوی خویینی هاچهره خاکستری جبهه اصلاحات خطاب کرد. این رسانه طی مطلبی تحت عنوان اشتباهات راهبردی شمخانی درخصوص وی نوشت:
” آنچه شب گذشته در برنامه «دیروز امروز فردا» اتفاق افتاد، عبارت بود ازشفاف کردن چهره خاکستری یکی ازمردان اصلاحات که درماه‌های پس ازانتخابات ریاست جمهوری سعی کرده بودچندان آفتابی نشود تامورد سؤال قرارنگیرد. امابه برکت سالگرد آزادسازی خرمشهر پای این عنصرسیاسی که درماجرای فتنه اخیرسکوت پیشه کرده بود، به رسانه ملی باز شد تادریک برنامه جذاب وچالشی بخشی ازحقایق وطرزتفکروتحلیل غلط اودرباره حوادث اخیربرای مخاطبان روشن شود”.
” شمخانی ازیک سو می‌خواست خود را تابع نظرات امام ومقام معظم رهبری نشان دهد وازطرف دیگربارها برخلاف دیدگاه‌های صریح امام ورهبری سخن گفت ونتوانست زاویه انحراف دیدگاهی خود باراهبردهای اعلام شده نظام را ازچشم تیزبین مخاطبان پنهان کند.“
” شمخانی ازابرازنظردرباره مسائل سیاسی روز(بخوانید مواضع رهبری) طفره می‌رفت واینکاررامستند به تدبیرامام (ره)عنوان می‌کرد،
” دربرنامه شب گذشته روشن شد که تلقی وتحلیل اشخاصی همچون شمخانی درباره وقایع پس ازانتخابات تاچه اندازه از واقعیات جامعه وتحلیل‌های مقام معظم رهبری فاصله دارد ”
” شمخانی درحالی صراحتاًحتی ازپذیرش «فتنه» بودن وقایع پس ازانتخابات امتناع ورزید که مقام معظم رهبری به صراحت درتمام سخنرانی‌های پس ازانتخابات، فضای جامعه رافتنه گون توصیف فرموده وراه برون‌رفت ازاین فضا رانیزتقویت عنصربصیرت ذکرکرده بودند”
” برنامه شب گذشته «دیروز امروز فردا» همچنین نشان داد که تصورشمخانی ازمقوله مهم «جنگ نرم» که راهبرداساسی دشمن برای تضعیف نظام جمهوری اسلامی است، تاچه مقدارناقص وابتدایی است”
” شمخانی که دربرابرپرسش دقیق یامین‌پور که “مگرالآن جنگ نیست؟» قرارگرفته بود، ابتداترجیح داد خود رابه ندانستن بزند وچنین وانمود کند که جمهوری اسلامی درحال حاضردرگیرهیچ جنگی نیست؛ اماوقتی مجری برنامه توضیح داد که منظورش “جنگ نرم” است، شمخانی بادستپاچگی سعی کرد نقش پیاده نظام مزدورداخلی دشمن رادر” جنگ نرم” انکارکند.”
البته شمخانی دربرخی مواردبرای حفظ چهارچوب حاکمیت وجلوگیری ازاتهام همنوایی بابنی صدر، نهضت آزادی یا مخالفین جنگ ودرعین حال لزوم حفظ وحدت درجبهه اصلاحات وناکام کردن رقیب بازیرکی دست به مغلطه می زد که درجای خود قابل تامل بود لذادستپاچگی رجاء نیوز وحسن عباسی درفحاشی بوی ازاین منظرکاملا قابل درک است واما مواردمربوط مطرح شده درخصوص جنگ تحمیلی ومرتبط با سران جبهه اصلاحات ونیروهای غیرهمسوباافراطیون:
مورداول درخصوص امدادهای غیبی وحضورامام زمان بااسبی سفید وباشمشیردرجبهه های جنگ جهت یاری به رزمندگان ایرانی بوده که دائماطی سالهای جنگ وپس ازآن ازسوی افراطیون ومتحجرین تکرارمی شد وحتی دستاویزی جهت به سخره گرفتن نبردهای دلیرانه سربازان ایرانی بود دراین خصوص شمخانی بعنوان جانشین فرماندهی سپاه درپاسخ به سوال القایی مجری برنامه باصراحت تام گفت:
” من اينها را قبول ندارم. من هرگزاين حرف‌ها رانپسنديدم. ببينيد اگرشما مديريت صحيحي دراستفاده ازامكانات وتوان خودبكنيد و به خداهم توكل كنيد، خوب خداوندهم كمك مي‌كند. چرا الان ما نمي‌توانيم مشكلات اقتصادي را با امدادغيبي رفع كنيم؟ اينها كه ازكارجنگ راحت‌تراست. دليلش همان است كه خدا گفته تو آنچه را بلدي ومي‌تواني درست انجام بده بقيه كاررامن كمك مي‌كنم.اجازه بدهيد امداد غيبي رافراترازرويا وتخيل دربسترعمل ببينيم.”
مورددوم: نفی استفاده ابزاری ازدین وخداوقرآن جهت اثبات حق بودن وقراردادن طرف مقابل درجبهه باطل بود که اینروزها توسط اقتدارگرایان بعنوان حربه تزویری برعلیه مخالفان سیاسی خود ازآن استفاده می شود شمخانی بازیرکی بازهم عرصه عمل رادلیل صدق گفتاروادعا دانسته وگفت
” ببينيد درجنگ حتي صدام نيزبخشنامه‌ها ونامه‌هاي خود رابا آيات قرآن شروع مي‌كرد وخطاب به نيروهايش مي‌گفت اي فرزندان علي وخالد. اينها آنطرف هم بود اما اينطرف چون درعرصه عمل هم بروزوظهورداشت، نتيجه مي‌داد.
موردسوم: درخصوص موضوع خیانت بنی صدردرجنگ بوده كه شمخاني تاكيدكرد: بني‌صدرخائن نبود. اين تفاوت نگاه وي دراداره جنگ بود وانديشه‌ي عمل وي غلط بوداماخيانت نبود.
شمخاني اضافه كرد: بني‌صدرمي‌خواست باپيروزي درجنگ درميدان جنگ تهران نيزپيروزشود وبه هيچ بهايي حاضرنبود جنگ را ببازد وحتي نمي‌خواست پيروزي درجنگ را باهيچكس شريك شود. اومطمئن بود كه پيروزجنگ خواهد بود و اميدواربود باپيروزي درجنوب درتهران هم پيروزشود كه البته اين نيت صادق وسالم نبود وروش‌هاي وي براي جنگ نيز غلط بود كه منجربه آن نتايج شد،اماخيانت هرگزومن هيچ‌وقت اينگونه فكرنكرده ونمي‌كنم.
شمخانی بطورمستدل اظهارداشت که هیچکس باندازه بنی صدرانگیزه جنگیدن باعراق وپیروزشدن درصحنه نبردرادرآن هنگام نداشته است زیراوی می خواست ازآن بعنوان برگ برنده دردعوای سیاسی خودباسران حزب جمهوری اسلامی (بهشتی، خامنه ای وهاشمی) استفاده کند این تحلیل که مبتنی برواقعیت است راه هرگونه زدن اتهام خیانت به بنی صدرویاهمکاری باارتش عراق رامی بندد جالب اینکه اظهارنظرشمخانی درعدم خیانت بنی صدر علیرغم مخالف بودن ایشان باروش بنی صدربوده است واشاره مجری به نامه وی به بنی صدردرحالی صورت می گیرد که رحیم صفوی دیگرفرمانده جنگ وازفرماندهان موردتاییدبنی صدربه یمن تغییرموضع سیاسی خود واخذپست مشاورت عالی رهبری می گوید ” بنی صدرخائن بوده است”
موردچهارم: تلاش مجری افراطی درخصوص ترسیم دوجبهه متقابل درعرصه داخلی تحت عناوین جبهه دوم خرداد وجبهه سوم خرداد (رزمندگان) بود که درحال جنگ باهم هستند مجری مخصوصا ازواژه جنگ استفاده کردتاآنراباجنگ تحمیلی ازیکسو ووابستگی دو گروه متخاصم به دوکشورایران ودشمنان خارجی برای بینندگان برنامه تداعی نماید که شمخانی بازیرکی ضمن ردچنین جبهه بندی ملاک جبهه ها رافرهنگ ومقایسه عملی طرفداران دوجبهه باآن نامید وی گفت:
” امروزكه ما نمي‌توانيم فرهنگ قائم شده ديگران رادرنفي دوم خردادكتمان كنيم. سوم خردادمظلوم است واين كاري هم به دوم خرداد ندارد. شمافرهنگ سوم خرداد را تعريف كنيد بعد افرادرامقايسه كنيد.”
موردپنجم: شمخاني درواكنش به سوال جهتدارمجري برنامه كه آيا شماهنوزهم بسيجي هستيد؟ گفت: من هنوزهم بسيجي هستم البته بسیجی به معناي حقگو، حق‌خواه وحق‌شنو. من هميشه حق راگفته‌ام والان هم مي‌گويم كه هل دادن افراد به سمت شكستن مرزها خطاست. وی سیاست دفعی اقتدارگرایان را که ازسوی رهبری دیکته می شود بزیرسوال برد وگفت: ما الان اگرهمه‌مان هم كنارهم باشيم بازهم كم هستيم. نبايدخطاي تحليلي پيداكنيم وازكشتي پياده شويم يا كسي را ازكشتي بيرون بيندازيم .
دراینموقع مجری بنحواحمقانه ای پای رهبری رابمیان کشیدوگفت كه اگربه تعبيررهبرمعظم انقلاب كساني اصرارداشته باشند كه خودشان ازكشتي پياده شوند، تكليف چيست؟ كه شمخاني بازیرکی گفت: دراین خصوص (پیاده شدن داوطلبانه افراد ازکشتی نظام) ما تابع مقام معظم رهبري هستيم
(دراین خصوص یادسخنان هاشمی درزمان جنگ شهرها افتادم که درپاسخ به سوال خبرنگاری خارجی که پرسیده بود ایران موشکهایش راازکجاتهیه می کند بامغلطه درجمله بندی جواب گفته بود موشکها مال ایران است (بحث مالکیت) وادامه داد اگرقبول نداریدروی آنهامی نویسیم ساخت ایران!! حالا داستان تبعیت شمخانی ازرهبری است که می گویداگرافرادی خودشان خواستند ازکشتی نظام پیاده بشوند ما تابع رهبری هستیم!!
شمخاني درخصوص ادعای تبعیت ازرهبری نیزادامه داد: ” البته ابرازدائمي اين موضوع براي بعضي‌ها دكان است وبراي بعضي عزتمداري نه تنها درابراز و بيان صرف اين موضوع بلكه درعمل به آنها.”
موردششم: دراین بخش سوالات برای تخریب هاشمی(بدون ذکرنام) برنامه ریزی شده بود بطوریکه مجری درسوال اول خودسعی کرد سیاست ایران برای ادامه جنگ پس ازآزادی خرمشهرراباپذیرش قطعنامه وصلح را منحصربه هاشمی وتضاد درمواضع وی معرفی نماید که شمخانی باپاسخ هوشمندانه خودنه تنها دوگانگی رادرمواضع مسئولین کشورنفی کرد بلکه عمل هاشمی راحداکثرفداکاری نامید بطوریکه آیت الله خمینی وقتی این آمادگی رادرهاشمی می بینید می گوید نیازی نیست من خودم پایان جنگ رااعلام می کنم وجام زهررامی نوشم شمخانی دراین خصوص می گوید:
” تنبيه متجاوزبخشي ازجنگ ما بود كه هيچكس درانتخاب آن ترديد نداشت. بعد ازعمليات بيت‌القمدس هيچ اختلافي بين سياسيون ونظاميان براي ادامه جنگ نبود.”
وی تلویحا آیت الله خمینی رامشتاق ادامه جنگ معرفی کردوگفت: ” ببينيد آقاي هاشمي به امام گفت اجازه بدهيد جنگ رامن اعلام كنم كه تمام شود ومن مسئوليت آنرابرعهده مي‌گيرم وبعدشمابامن برخوردكنيد، شماببينيد آیاخودگذشتگي ازاين بزرگتر مي‌شود؟ ”
مورد هفتم: مجری برنامه پس ازناکامی دررسیدن به هدف خود اینباربه اختلافات هاشمی ومحسن رضایی که درزمان انتخابات مجلس خبرگان اوج گرفته بودمتمسک شد وباتوجه به دشمنی افراطیون باهردوشخصیت فوق سعی بااستناد به نامه درخواست لجستیک رضایی وی رامخالف ادامه جنگ (علیرغم ادعای افراطیون مبنی بروجودپتانسیل ادامه جنگ) نشان دهد که شمخانی گفت: “هاشمي رفسنجاني ازرضايي سوال كرده بود كه براي ادامه جنگ چه نيازهايي داريد ورضايي نامه نيازمنديهاي جنگ را نوشت واين نامه براي ادامه جنگ بود ونه پايان جنگ.”
موردهشتم: مجری برنامه که ارتخریب محسن رضایی نیزنتیجه نگرفت اینبارسراغ مهندس موسوی رفت ودریک سوال القایی ازدریغ کردن کمکهای دولت وقت به جبهه سخن گفت که بنظراینجانب هم اعلام عدد ورقمهای نظیر22 میلیارددلار و180 میلیارد دلاربعنوان هزینه جنگ ازسوی دوکشورایران وعراق اشتباه محض بود وبرای کشورپیامدهای بعدی خواهدداشت دراین خصوص شمخانی گفت:
” ما توان ادامه جنگ نداشتيم، دولت هم چيزي نداشت كه ندهد. ما درهشت سال جنگمان 22 ميليارد دلارخرج كرديم وعراق 180 ميليارددلاركه علاوه برآنها كمك وتجهيزات ونيروي انساني وامكانات واينهاراهم ازشرق وغرب واعراب وغيره مفت دريافت مي‌كرد.”
درخصوص ارقام فوق چنانچه صحت داشته باشد بیانگرمدیریت فوق العاده قوی مهندس موسوی درزمان جنگ است که باکمتراز3 میلیارددلاردرحالیکه نفت به بشکه ای 6 دلاررسیده بود توانسته نیازهای جنگ رارفع می کرده است کاری که درکشورعراق بادوسوم جمعیت ایران با23 میلیارددلاردرسال انجام می شده است
اماچنانچه ارقام فوق غلط وفقط برای تبلیغات استفاده شده باشد ضرری مضاعف رانصیب کشورخواهدکرد زیراایران درخصوص خسارات وارده به خودتابحال چندین بارمواضع خودراتغیییرداده است ویکباررقم 100 میلیارددلار وباردیگررقم 300 میلیارددلارو آخرین باررقم یک هزارمیلیارددلار(یک تریلیون دلار) رابعنوان خسارت خود اعلام کرده است وازسمت طرف عراقی نیزاعلام ارقامی نظیر180 میلیارددلاربه نفع طرف مقابل است زیرایک گرایش افراطی دردولت عراق وجوددارد که معتقد است علیرغم اینکه عراق آغازگرجنگ بوده است وبایدمسئولیت 2 سال اول جنگ رابعهده بگیرد ولی مسئولیت ادامه جنگ به مدت 6 سال که بیشترین خسارات جنگ هم دراین دوره اتفاق افتاده است به عهده ایران است این نظریه بالاخص زمانی که ایران ادعای خسارت ازعراق می کند متقابلا ازسوی طرفهای عراقی ادعاشده است.
موردنهم: مجری برنامه پس ازنومیدی ازتخریب هاشمی وموسوی ورضایی اینبارمجموعه دولت راموردحمله قرارداد وبه استناد گفته های افراطیون جنگ ندیده نظیردکترعباسی مدعی شد که علیرغم وجود ظرفیت ادامه جنگ بنظرمی رسد دولتی ها جام زهر(پذیرش قطعنامه 598) رابه امام نوشانده اند. این سوال دربطن خود درنظرداشت درراستای اهداف دشمنان ایران چهره ای جنگ طلب ازکشورنشان بدهد واینکه سیاسیون ونظامیان سیاسی کاری نظیررضایی ازاین پتانسیل استفاده نکرده اند که بازشمخانی درست درنفقطه مقابل چنین گفت:
” ماهمواره ازهمان ابتداي جنگ دنبال صلح بوديم اما به شرط اينكه متجاوز رابشناسانيم وتضمين بگيريم كه دوباره تجاوزنمي‌كند وقرارداد 1975 راهم مي‌پذيرد وغرامت مي‌دهد.”
شمخانی درخصوص قطعنامه 598 نیزبازیرکی ومغلطه زمان صدورقطعنامه (درسال 66 پس ازعملیات کربلای 5 درشرق بصره) وپذیرش آن (درسال 67 پس ازدست رفتن متصرفات درجبهه ها وتهدید مجدد اهوازوخرمشهر) مواضع مخالف جنگ رانیزدرحدبسیاررقیق (نهضت آزادی و…) مطرح کرد که بنوعی بیطرف بوده اند وی گفت:
” قطعنامه 598 مناسب‌ترين قطعنامه‌اي بود كه درطول جنگ پيشنهاد شد. نه درسطح ملي ولي درسطح زيرآن انديشه‌هايي بود كه مخالف باجنگيدن بود واگرمخالفتي نمي‌كرد، اما كمكي هم نمي‌كرد. نظرات آقاي هاشمي رفسنجاني وآقاي رضايي درباره ادامه ياعدم ادامه جنگ نبايد درفضاي سياسي امروزپاس كاري شود. نامه رضايي نامه ادامه جنگ است نه خاتمه جنگ.”
وی سپس برای مستحکم کردن بحث افزود: ” من خودم ازاولين فرماندهاني بودم كه به آقاي هاشمي گفتم بايد فكري براي جنگ كنيم.
شمخاني درخاتمه این بحث بازهم بازیرکی ومغلطه جهت خلع سلاح طرف مقابل خودافزود: ” مادرجنگ پيروزشديم ووقتي قطعنامه‌ي 598 راپذيرفتيم دوباره عراق به ماحمله كردولي درجاده اهواز- خرمشهرشكست خورد، درعملیات مرصاد شكست خورد وبه عقب رانده شد. شكست بدتري ازاول جنگ خورد. عراق بعد ازاين دوشكست (اجرای) قطعنامه 598 را قبول كرد.”
مجری برنامه درهمین موقع بااستناد به برخی مواضع تبلیغاتی اظهارشده برای توجیه مردم ازسوی مسئولین به سخنان دکترعباسی استناد کرد که گفته است ” اگربمبهای شیمیایی عراق دليل پذيرفتن پايان جنگ باشد الان هم ترس اززدن بمب اتم بايد باعث كوتاه آمدن مابشود،” پرسيد كه نظرشماچيست؟ وشمخاني گفت:
” اين غلط است، ما كه به خاطربمب شيميايي عراق، جنگ راتمام نكرديم واصلاً ما باپيروزي جنگ را به پايان برديم. شما ببينيد كه عراق با 12 لشكركه داشت، جنگ راشروع كرد وبا 62 لشكرآماده وباتجربه جنگ راتمام كرد. همه تجهيزات عراق درطول جنگ اضافه شده بود اماماچه؟ با اين حال ماصدام رادرمرصاد ودرجنوب شكست داديم وصدام بعد ازاين شكست‌هامجبوربه پذيرش قطعنامه شد. مادرعملیات کربلای 5 درهاي بصره رامي‌كوبيديم كه صدام قطعنامه راپذيرفت.”
شمخاني درادامه این بحث ضمن اینکه به افشای دکترعباسی وتعدادی دیگرازافراطیون که نقشی درجنگ نداشته ولی ازهمه بیشترخود راطالب جنگ نشان می دهند می پردازد حقایقی آشکارازجنگ ومبنی برعدم استقبال مردم ازادامه جنگ رانیزبه تصویرمی کشد واینکه آیت الله خمینی درروزهای پایانی جنگ تامرزانحلال سپاه پاسداران نیزپیش رفته بود وی می گوید:
“چون اين آقاي عباسي وامثال ايشان به جنگ نيامدند وعباسي‌هاي زيادي نيامدند، مامشكل پيداكرديم، مامشكل نيروي انساني داشتيم درآخرجنگ وكسي به جبهه نمي‌آمد كه مجبورشديم قطعنامه رابپذيريم. اما وقتي بعد ازپذيرش قطعنامه صدام دوباره خرمشهرراگرفت، امام گفت كه اگرسپاه خرمشهررانگيرد، سپاه رامنحل مي‌كنم ومردم وقتي اينگونه ديدند به ميدان آمدند وجنگ با پيروزي ما به پايان رسيد.”
مورددهم: مجری برنامه بازدرسوالی دیگربرای قراردادن شمخانی وجنبش اصلاحات درموضع باخت- باخت ازوی درخصوص امکان حمله نظامی به کشوردرحال حاضرودرآینده پرسید که وی بازیرکی پاسخ داد:
” ظرفيت اقدام نظامي عليه ايران دردست هيچكس نيست. اولاكسي دليلي براي اين حمله ندارد، درثاني ظرفيت اين حمله راندارند وازهمه مهمتراينكه ازپيامدهايش ناآگاه ودرهراس هستند.
شمخاني تصريح كرد: “سرنوشت جنگ تحميلي قدرتي رابراي ايران ايجاد كرد كه يكي ازآنهابازدارندگي است” وی درعین حال امکان حمله نظامی رابااین جمله ردنکرد وگفت ” شايداگرجنگي آغازشود ايران ابتداغافلگيرشود اماسرنوشت جنگ دردست ايران است.”