عراق سه گام به پیش، ایران سه گام به پس

طی هفته جاری سه خبرمنتشره درخصوص عراق نشان دادکه این کشورباسرعتی باورنکردنی درمقایسه باایران وهمسایگان عرب خود می رودکه تبدیل به کشوری پیشتازدرزمینه دموکراسی وحق حاکمیت مردم برسرنوشت خویش درمنطقه خاورمیانه گردد اینجانب قبلادر مقاله ای تحت عنوان “آیاخاورمیانه بزرگ درحال شکل گیری است؟” اهمیت این موضوع رامطرح کرده بودم که اگرایران هرچه سریعترخودراباتغییرات ساختاری درنظام سیاسی فعلی قابل رقابت بادیگرکشورهای خاورمیانه ننمایدحتی ازافغانستان نیزعقب خواهد افتاد لذابابررسی سه رویداد زیر نشان خواهم دادکه چگونه مراحل اجرایی این دوره گذاربرای کشوری نظیر عراق درحال طی شدن است

رویداداول پیروزی ائتلاف “العراقیه” تحت ریاست ایادعلاوی باکسب بیشترین کرسی درانتخابات پارلمان عراق می باشدکه پس ازآن ائتلاف “دولت قانون” به رهبری نوری المالکی نخست وزیرفعلی عراق بافاصله اندکی وسپس ” ائتلاف ملی عراق” متشکل ازگروههای طرفدارایران یعنی مجلس اعلای عراق به رهبری عمارحکیم وگروه مقتدی صدرقراردارند

درخصوص این رویدادبایدگفت دولت ایران تاچندی قبل باپیشتازی نوری المالکی بدروغ چنین وانمودمی کردکه گروه حامی وی درعراق دست بالارا درانتخابات دارددرحالیکه نوری المالکی وائتلاف حامی وی اصلااعتقادی به اصل ولایت فقیه که موجب نفوذدینی وسپس سیاسی ایران درعراق می گردیدنداشته وگروه حامی مالکی بیشترتابع آیت الله سیستانی می باشندکه بادخالت دین درسیاست به سبک ایران وبالاخص تئوری ولایت فقیه ورهبری شخص آقای خامنه ای حتی برایران ازاساس مخالف است

بنابراین حتی درصورت به قدرت رسیدن نوری المالکی نیزگزینه مطلوب ایران درعراق برسرکارنمی آمدبلکه درواقع جناحی که باید آنراخط میانی بین سکولارها تحت رهبری ایادعلاوی ودست راستی هاتحت رهبری حکیم می نامیم برسرکارمی آمد (البته این نکته لازم به توضیح است که حتی دردست راستی ها نیزبین گروه حکیم وگروه مقتدی صدربااینکه ازیک آبشخوریعنی ایران تغذیه می شوند تفاوت اساسی وجودداردواتحادآنهازیرچترائتلاف ملی عراق صرفایک اتحاد تاکتیکی درمقابل گروههای سیاسی رقیب درانتخابات بوده که در صورت پیروزی آنهافورابه انشعاب می انجامید)

بهرحال پیروزی گروه سیاسی ایادعلاوی درمقابل دوگروه دیگرکه یکی به پشتوانه امکانات دولت مستقروآیت الله سیستانی عالیترین مرجع مذهبی عراق ودیگری به پشتوانه مالی وسیاسی ایران اتکاء داشتندنشان دادکه دموکراسی درعراق جنگ زده بیش ازآنچه تصور می گردید درملت عراق ریشه دوانده است بالاخص اینکه استقرارناظران بین الملل وتشکیل کمیسیون ملی انتخابات راه هرگونه امکان تقلب اساسی درانتخابات فوق رامنتفی می نمود بهمین دلیل پس ازاعلام شفافیت کامل درانتخابات توسط آدمیلکرت نماینده سازمان ملل آقای نوری المالکی علیرغم حفظ حق اعتراض خودوامکان پیگیری ازطریق مجاری قانونی آمادگی خودراجهت مشارکت باطرف پیروز درانتخابات اعلام نمود. ایادعلاوی نیزطی گفتگوی تلفنی باعمارحکیم رقیب دیگرخودوی رابه مشارکت درتشکیل دولت ملی خوددعوت کرده است (مزیدآگاهی ایادعلاوی درزمان جنگ ایران وعراق ازمخالفان صدام بودورابطه بسیارنزدیکی بادولت ووزارت اطلاعات ایران داشت وبااسم مستعارعلوی به جلسات دعوت می گردید لذاقرارگرفتن ایشان درزمره گروه مخالفین ایران درعراق رابایدبه حساب سوء تدبیرهای مرسوم درحاکمیت ایران گذاشت که قدرت نگهداری هیچ دوست وطرفداری رادرطرف خودندارد)

مقایسه انتخابات عراق باایران ازحیث شفافیت بادعوت ازناظران بین المللی وخردورزی درپذیرش نتایج آن توسط کلیه طرفهای رقیب واعلام آمادگی احزاب باصطلاح برنده وبازنده جهت همکاری درتشکیل دولت ملی ومدیریت بحران محتمل ازسوی گروههای افراطی بدلیل پیروزی جریان سکولارنشان دادکه کادرسیاسی رهبری عراق ازضریب هوشی مضاعفی نسبت به همتای ایرانی مدعی نظام ولایتی برخورداراست گرچه رهبران فعلی عراق یکبارنیزقبلادرهنگام آزادسازی عراق درمارچ 2003 درزمانیکه درموضع اپوزیسیون قرارداشتند نیزاین بلوغ فکری راازخودجهت عبورازمرحله انتقال قدرت بخوبی نشان داده بودند.

رویداددوم که بنظراینجانب اهمیت آن دراستقرارنظام حکومتی درعراق کمترازرویداداول نیست مجازات واعدام چهارتن ازعوامل سنگسار”دعاخلیل اسود” دختر17 ساله ای بودکه درماه می سال 2007 دریکی ازروستاهای کردستان عراق وتوسط اعضای خانواده وچندتن ازاهالی منطقه وهم کیشان وی صورت گرفت نیروهای امنیتی روستای فوق بدلیل همراهی اهالی روستا بااقدام فوق قادربه هیچگونه عکس العملی جهت نجات دخترنگون بخت نداشته اند سنگساراین دختربیگناه که تصاویر ویدئویی ان برصفحه تلویزیونهاوسایررسانه های گروهی جهان نقش بست موجی ازتنفررادرملتهانسبت به عاملین این جنایت پدیدآورد

دعاخلیل متعلق به یک طایفه مذهبی بنام ایزدی بوده که می تواندازشاخه های زرتشتی بامخلوطی ازرسوم وسنتهای اسلام ومسیحیت تفسیرشود. ظاهرابراساس اصول عرفی مذهب ایزدی دخترک فوق حق ارتباط عاشقانه هرچندباقصدازدواج بایک پسرسنی رانداشته است.

دادگاه عالی جنایی موصل سرانجام باگذشت نزدیک 3 سال ازجنایت فوق که همراه بارعایت کامل حقوق متهمان درپژوهش خواهی بود سرانجام حکم اعدام دوتن ازبرادران دعاخلیل ودوتن ازاهالی روستای فوق راباقاطعیت تایید وبلافاصله نیزحکم صادره در25 مارس به اجراگذاشته شد.

چنانچه برواقعه فوق یک مقایسه تحلیلی باآنچه که درایران می گذردصورت گیرد بیانگرفاصله عمیقی است که بین یک نظام قانون گرا ودموکرات (هرچنددرمحدوده یک دولت محلی خودمختاردرکردستان عراق ) با نظامی بغایت متحجرواپسگراباادعای حاکمیت بریک ملت 70 میلیونی وجوددارد بهمین دلیل اصراردارم آنرایک پیروزی بزرگ برای دولت وملت عراق بنامم زیراهرپیروزی هرچندکوچک دریک منطقه محدود افتخاری بزرگ رابرای صاحبان اصلی آن کشوربه ارمغان می آورد همانطوریکه یک شکست اخلاقی توسط یک کارگزاریایک بخش ازارکان حکومت بایدعینابه حساب تمام حاکمیت گذاشته شود

دربررسی رویدادفوق ومقایسه ان باآنچه که درایران می گذردتفاوت دوسیستم فکری وسیاسی کاملامتضادبخوبی خودرانشان می دهد درایران دولت خودمروج عمل وحشیانه سنگساراست ومعمولانیزآنرابرعلیه زنان بیدفاع مورداستفاده قرارمی دهد درخصوص دفاع ازقربانی دولت عملا نه تنهاهیچ مسئولیتی رابعهده نمی گیردبلکه طرف مهاجم راموردحمایت خودقرارمی دهدبعنوان مثل اکنون دربسیاری ازنقاط کشور(نظیرخوزستان) قتلهای ناموسی اعم ازاین رابطه ای جنسی بین طرفین ثابت شده یانشده باشدمورد تکریم قرارمی گیرد وبرای آن محمل شرعی فراهم می گرددوایضاء مباح بودن خون فرزندبروالدین وپدر.

درمجموع گرچه خودمخالف مجازات اعدام بطورعام می باشم ولی نمی توانم احساس خودرانسبت به اقدام فوق ازآنجاییکه نقش اساسی درفرهنگ سازی جامعه بدوی، ایفای مسئولیت رهبران، رعایت قانون واحترام به احساسات ووجدان عمومی جامعه جهانی داردپنهان دارم

سومین رویدادکه شاید بدلیل سادگی مساله چندان موردتوجه قرارنگرفته است عزیمت دههاهزارتن ازهموطنان کشورمان به شمال عراق برای گذراندن تعطیلات نوروزی بوده است بنابه گزارش خبرگزاریها ومصاحبه رییس گمرک مرزباشماخ درمنطقه مریوان که مرزبین المللی بین ایران واقلیم کردستان درمنطقه سلیمانیه می باشددرطی دوروزاول ایام نوروزی حدود21 هزارشهروندایرانی باخودروی خود واردشمال عراق شده اند ضمن آنکه درهمان ایام نیزحدود 6 هزارنفرازمرزشمالی حاج عمران واقع درمنطقه پیرانشهربه شمال عراق مسافرت کرده اند.

به گفته مسئولین گمرک مسافران نوروزی جهت گذراندن ایام تعطیلات خوددرکردستان عراق همچنان درحال ورودبه آن منطقه می باشند وپیش بینی می شوددرآمد مردم منطقه ازاین رهگذرطی چندروزسربه دههامیلیون دلاربزند.

بعبارتی حتی صنعت گردشگری خارجی اقلیم کردستان عراق نیزدرحال پیشی گرفتن برصنعت گردشگری ایران می باشد. ازآنجاییکه ایرانیان درگردشگری خودطی سه دهه اخیرتجربه کشورهایی ازقبیل ترکیه، دوبی، کشورهای مشترک المنافع، چین ومالزی راپشت سرگذاشته اند رویکردآنهابه شمال عراق که بجزطبیعت زیباوبرخی اماکن تاریخی هنوزفاقد زیرساختهای لازم بعنوان یک قطب گردشگری است پدیده ای غریب است وزنگ خطررابایدبرای مقامات ایرانی به صدادربیاورد.

مقایسه این امربا عدم موفقیت دولت ایران که ازنظرسخت افزاری (اماکن دیدنی، تاریخ ت
مدنی، هتلها، آزانس های مسافرتی، سیستم حمل ونقل، ارتباطات وتربیت راهنما) دروضعیت بغایت بهتری نسبت به عراق قرارداردنشان می دهدکه سوء مدیریت حاکم برنظام تاچه حد می تواندباعث عقب ماندگی کشورحتی درمقایسه بامناطقی محدودچون اقلیم کردستان عراق گردد

حسب اطلاع واصله دوتن ازخوانندگان معروف ایرانی (لیلافروهروابی) نیزقصددارنددرآینده نزدیکی دراربیل کنسرت اجرانمایند وقبل ازآن نیزازحدود ده سال قبل بتدریج پای خوانندگان ایرانی مقیم اروپاوآمریکابه ترکیه، کشورهای استقلال یافته ازشوروی سابق، دوبی ومالزی که پناهگاه برخی ازایرانیان مهاجرومسافراست بازشده بود

بنظرنگارنده نگاهی به سیاستهای اعمال شده توسط نظام بی نظم وترتیب ایران ومدیریتهای انتصابی نظیرگماشتگان احمدی نژادو اسفندیاررحیم مشایی نظیربسیجی بنام حمیدبقایی برراس سه سازمان اصلی مسئول این امردردولت (سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری) که حتی مورداعتراض افراطی ترین کادرهای جناح راست درکشورقرارگرفت بعنوان مشت نمونه خرواروضعیت اسفناک کشوررادراین عرصه نیزبه نمایش می گذاردلذابسهم خودضمن اظهارتاسف ازسوء مدیریت حاکم براین بخش ازفرهنگ واقتصادکشورمان خاضعانه این دستاوردرابه ملت همسایه ورهبران فهیم عراق تبریک می گویم